Czy Castorama oferuje franczyzę? Z jakiego kraju pochodzi sieć?

Castorama to jedna z największych europejskich sieci DIY, łącząca francuską tradycję handlową z brytyjskim stylem zarządzania. Marka powstała w 1969 roku we Francji i działa w modelu scentralizowanego zarządzania w ramach grupy Kingfisher plc. Obecnie nie oferuje tradycyjnych możliwości franczyzowych, choć we Francji trwają pilotażowe testy takiego modelu. Sieć utrzymuje silną pozycję, zwłaszcza we Francji i w Polsce, gdzie wraz z Leroy Merlin kontroluje około 60% rynku materiałów budowlanych i remontowych.

Dla szybkiego przeglądu najważniejszych informacji o marce:

• Rok założenia – 1969, Englos pod Lille we Francji;
• Właściciel – Kingfisher plc, scentralizowany model zarządzania;
• Franczyza – brak standardowej franczyzy; we Francji testy pilotażowe z potencjalną opłatą licencyjną 17%;
• Pozycja rynkowa – bardzo silna we Francji i Polsce, lider kategorii DIY;
• Udział w rynku w Polsce – wspólnie z Leroy Merlin około 60% segmentu;
• Formaty – sklepy wielkopowierzchniowe oraz nowe, kompaktowe koncepty i rozwiązania omnichannel.

Historia i pochodzenie Castoramy

Castorama została założona w 1969 roku przez przedsiębiorcę Christiana Dubois w Englos, niedaleko Lille. Zainspirowany amerykańskimi „category killers”, otworzył pierwszy we Francji wielkopowierzchniowy sklep DIY o powierzchni ok. 5 000 m². Początkowo marka nosiła nazwę Central-Castor („castor” = bóbr), szybko przemianowaną na Castorama.

Koncepcja samoobsługowego, kompletnego asortymentu pod jednym dachem okazała się przełomowa i idealnie trafiła w rosnące potrzeby remontowe i majsterkowe konsumentów.

Najważniejsze daty w rozwoju marki:

• 1969 – otwarcie pierwszego sklepu w Englos o powierzchni ok. 5 000 m²;
• 1972–1975 – dynamiczna ekspansja: kolejne sklepy i wyjście poza region Lille (Plaisir, Yvelines);
• 1977 – kultowy slogan „Chez Casto, y a tout ce qu’il faut!” spopularyzowany przez Pierre’a Perreta;
• 1988 – początek ekspansji zagranicznej: pierwszy sklep we Włoszech;
• 1989 – 80 sklepów we Francji, sprzedaż 1,2 mld franków francuskich;
• 1997 – wejście do Polski (pierwszy sklep w Warszawie – Włochy);
• 1998 – strategiczne połączenie z B&Q w ramach Kingfisher plc (Kingfisher obejmuje 54,6% udziałów w Castoramie);
• 2002 – Kingfisher przejmuje pozostałe 45% udziałów (za 3,2 mld GBP), pełna kontrola nad grupą i centralizacja zarządzania.

Struktura własnościowa i rozwój międzynarodowy

Po przejęciu pełnej kontroli w 2002 roku, Kingfisher wdrożył strategię głębokiej centralizacji. Decyzje dotyczące formatów, lokalizacji i polityki cenowej są zarządzane centralnie, co praktycznie wyklucza klasyczną franczyzę.

Kingfisher plc to brytyjska grupa z ponad 1 300 sklepami w 8 krajach, skoncentrowana na home improvement. Castorama i Brico Dépôt działają jako kluczowe marki na rynkach francuskim i polskim.

Model biznesowy i obecność na rynku polskim

Castorama Polska rozpoczęła działalność w 1994 roku, a pierwszy sklep otworzyła w 1997 roku w Warszawie (Włochy). Od tamtej pory polska filia należy do najszybciej rosnących w grupie.

Kamienie milowe rozwoju w Polsce:

• 2009 – otwarcie 50. sklepu (Jelenia Góra);
• 2019 – 80. sklep (Ciechanów);
• 2023 – 100. sklep w Polsce (listopad).

Polska jest jednym z filarów wzrostu Kingfisher – to właśnie tu w 2009 roku wdrażano pilotażowo system SAP dla finansów i controllingu w całej grupie.

Struktura rynku DIY w Polsce kształtuje się następująco:

Nowe formaty i rozwiązania omnichannel wdrożone w Polsce:

• Castorama Smart – kompaktowy format uruchomiony w 2021 roku (Ostrów Wielkopolski);
• Castorama Express – koncept miejski z 2022 roku (Warszawa, Ursus);
• E-commerce (2015) – pełnoprawna sprzedaż online i integracja z offline;
• Castomat (2022) – automatyczne punkty odbioru zamówień.

Kwestia franczyzy – obecny stan i perspektywy

Castorama nie oferuje dziś klasycznego modelu franczyzy – sklepy działają jako placówki własne grupy Kingfisher. W dokumentach strategicznych Kingfisher wskazuje jednak, że we Francji trwają testy alternatywnego modelu współpracy z partnerem franczyzowym.

Założenia testowanego modelu franczyzowego:

• Opłata licencyjna – potencjalnie 17% w zamian za prawo do marki i wsparcie;
• Skala pilotażu – 2 sklepy w ciągu najbliższych 12 miesięcy;
• Zakres wsparcia – systemy technologiczne Kingfisher, dostęp do marek własnych (OEB) i skali zakupowej;
• Struktura kosztów – koszty operacyjne (personel, nieruchomości) po stronie franczyzobiorcy;
• Cel – poprawa rentowności i elastyczności operacyjnej w wybranych lokalizacjach;
• Geografia – rozwiązanie może być ograniczone do Francji; w Polsce franczyza nie jest priorytetem.

Konkurencja i pozycja rynkowa

Castorama konkuruje z globalnymi i lokalnymi graczami – przede wszystkim z Leroy Merlin (Adeo), OBI, Bricomarché i PSB Mrówka. W Polsce panuje duopol Castorama–Leroy Merlin z łącznym udziałem ok. 60%, uzupełniany przez mniejsze sieci i niezależnych detalistów.

We Francji Kingfisher realizuje plan poprawy rentowności. Sprzedaż spadła o 5,9% rok do roku, a grupa stawia sobie średnioterminowy cel marży operacyjnej 5–7%.

Konkurenci rozwijają modele franczyzowe: Bricomarché (Grupa Muszkieterów) z szerokim pakietem wsparcia dla partnerów, PSB Mrówka jako sieć zrzeszeniowa oraz Pszczółka z formatem mniejszych, lokalnych marketów.

Strategia rozwoju i innowacje

Strategia Castoramy i Kingfisher opiera się na trzech filarach:

• Restrukturyzacja i modernizacja sieci – rightsizing, refity, konwersje wybranych lokalizacji;
• Optymalizacja łańcucha dostaw – poprawa logistyki i efektywności operacyjnej;
• Technologia i AI – zaawansowana analityka, narzędzia do cen i promocji, rozwój e-commerce.

Rightsizing przyniósł wymierne efekty w ostatnich dwóch latach:

• ~25% redukcji nadwyżkowej przestrzeni sprzedażowej;
• ~40% poprawy gęstości sprzedaży;
• ~600 pb wzrostu marży wkładu detalicznego.

Przykład refitu – Castorama Englos (IX 2022 – III 2023):

• Reorganizacja układu – z ~130 alejek do sześciu kluczowych obszarów zakupowych;
• Lepsze doświadczenie – czytelna ścieżka klienta, większa inspiracja i strefy projektowe;
• Udoskonalenia cyfrowe – lepsza obsługa klientów biznesowych i ekspozycja rozwiązań efektywności energetycznej.

Efekty komercyjne refitu:

• wzrost sprzedaży oraz udziału produktów premium;
• wyższy ruch i lepszy NPS;
• sklep w TOP 10 w roku fiskalnym 23/24.

Technologia i AI w praktyce:

• AI do zarządzania przecenami – po testach w B&Q (FY 23/24) plan wdrożenia w FY 24/25;
• Lepsza rotacja zapasów – poprawa sprzedaży i marży brutto dzięki precyzyjnym promocjom;
• Omnichannel – ścisła integracja online i offline.

Marketplace w Castorama Francja (uruchomiony w marcu 2024):

• +500 000 nowych produktów od zweryfikowanych sprzedawców;
• 7x poszerzenie oferty produktowej;
• Retail media – narzędzia zwiększające widoczność partnerów na platformie.

Jak ujął to Marc Vicente, dyrektor ds. cyfrowych w Kingfisher:

uruchomienie marketplace Castorama Francja to bardzo ekscytujący kamień milowy w naszej strategii e-commerce. Wiemy, że wybór jest kluczowy dla klientów w e-commerce, szczególnie w branży home improvement, a nasze marketplace umożliwiają nam dostarczenie znacznie rozszerzonej oferty produktowej w szybkim tempie.

Programy społeczne i zrównoważony rozwój

Castorama aktywnie realizuje działania społeczne i proekologiczne, wspierając lokalne społeczności oraz odpowiedzialne postawy zakupowe.

Najważniejsze inicjatywy i działania:

• Fundacja Castorama (2020) – wsparcie projektów poprawiających warunki mieszkaniowe i przestrzeń społeczną;
• Kierunek Castorama (2018) – program współpracy ze szkołami technicznymi i zawodowymi;
• Kwiaty za elektrograty (od 2010) – zachęta do recyklingu w zamian za rośliny;
• Wsparcie dla Ukrainy – opieka nad pracownikami, wycofanie produktów pochodzenia rosyjskiego i białoruskiego, wstrzymanie nowych zamówień.

Perspektywy rozwoju i wyzwania

Kingfisher wyznaczył we Francji średnioterminowy cel marży operacyjnej na poziomie 5–7%, co podkreśla ambicję poprawy rentowności przy jednoczesnym utrzymaniu skali i pozycji rynkowej.

Kluczowe wektory rozwoju w najbliższym czasie:

• Franczyza (pilotaż we Francji) – decyzje po wynikach testów w ciągu 12 miesięcy;
• AI i automatyzacja – dalsza optymalizacja cen, promocji i zapasów;
• E-commerce i marketplace – rozbudowa asortymentu i narzędzi dla partnerów;
• Zrównoważony rozwój – asortyment efektywności energetycznej i programy proekologiczne.

Adaptacja do nowych oczekiwań klientów oraz konsekwentna modernizacja formatów i procesów stanowią dziś fundament przewagi konkurencyjnej Castoramy.