PSB Mrówka to największa polska sieć detaliczna w branży dom i ogród, która skutecznie łączy centralne wsparcie z lokalną przedsiębiorczością partnerów. Należy do Grupy PSB Handel S.A., powstałej w 1998 roku z inicjatywy Bogdana Panhirsza i Mirosława Lubarskiego. Model partnerski PSB Mrówka umożliwia lokalnym przedsiębiorcom bycie jednocześnie franczyzobiorcami i akcjonariuszami, co wyróżnia firmę na tle międzynarodowych sieci handlowych. Firma rozwinęła się z 2 sklepów pilotażowych w 2002 roku do około 400 placówek w 2024 roku, osiągając 19% udział w rynku materiałów budowlanych oraz generując 9,13 mld zł przychodów wśród partnerów sieci. Struktura zarządu obejmuje Piotra Kozinę, Annę Kamińską oraz Grzegorza Filipiaka, co pozwala skutecznie zarządzać zarówno handlem detalicznym, jak i tradycyjnymi kanałami sprzedaży.
Struktura właścicielska i organizacyjna
Unikatowa struktura właścicielska PSB Mrówka opiera się na sile rodzimych przedsiębiorców. Firma zarządza ponad 400 niezależnymi partnerami z całej Polski, którzy łącznie prowadzą ponad 750 punktów sprzedaży. Centrala mieści się w Wełeczu pod Buskiem-Zdrojem. Lokalni partnerzy zachowują autonomię operacyjną, korzystając z siły centralnych zakupów i wsparcia marketingowego.
Zobacz, jak działa model organizacyjny PSB:
- centralna koordynacja strategiczna i zakupowa,
- duża autonomia lokalnych partnerów w obsłudze klienta i doborze asortymentu,
- partnerzy jako akcjonariusze, dzielący się zyskami i decydujący o rozwoju sieci,
- wsparcie IT, szkolenia oraz działania marketingowe na poziomie krajowym i lokalnym,
- wspólna platforma zakupowa, umożliwiająca negocjacje na korzystnych warunkach.
Podział zysków, wypłata dywidend oraz reinwestowanie środków odbywa się z korzyścią zarówno dla centrali, jak i dla lokalnych partnerów.
Historia rozwoju i początki
PSB Mrówka zrodziła się z potrzeby stworzenia alternatywy dla szybko rosnących marek międzynarodowych po 1989 roku. Pierwsze partnerstwa z niezależnymi hurtowniami i producentami na dużą skalę nawiązano już w 1998 roku. Wstąpienie do Euro-Mat w 1999 roku przyniosło dostęp do międzynarodowych standardów zakupowych i najlepszych praktyk.
Oto kluczowe etapy wczesnego rozwoju sieci:
- 1998 – założenie firmy i dołączenie 40 niezależnych podmiotów,
- 1999 – członkostwo w federacji Euro-Mat,
- 2002 – otwarcie dwóch sklepów pilotażowych PSB Mrówka (Suwałki, Jarocin),
- 2003–2005 – powolna ekspansja (do 15 sklepów),
- 2006–2012 – gwałtowny wzrost liczby placówek (ponad 120 sklepów).
Dzięki rozważnemu rozwojowi, model operacyjny PSB Mrówka został dopracowany, a każda placówka osiągała wysoką rentowność jeszcze przed masową ekspansją.
Model działalności i ramy strategiczne
Model funkcjonowania PSB Mrówka opiera się na zasadzie „ekosystemu” – synergii lokalnej autonomii i centralnego wsparcia. Sklepy oferują od 10 000 do 40 000 indeksów towarowych, dopasowanych do wielkości i potrzeb danej lokalizacji.
Wyróżniające się formaty sklepów prezentują się następująco:
- PSB Mrówka – ponad 800 m2 zwykle w miastach powyżej 10 tys. mieszkańców,
- Mini-Mrówka – od 400 do 800 m2 na mniejsze miejscowości,
- PSB Mrówka Express – 250–400 m2 – format dla najmniejszych rynków.
Centrala oferuje bazę 500 000 artykułów od około 500 renomowanych dostawców, z głównymi kategoriami: narzędzia, elektronarzędzia, farby, oświetlenie, chemia budowlana, panele, płytki, drzwi, dekoracje, instalacje, produkty ogrodowe i sezonowe.
Model partnerski zapewnia wielowymiarowe korzyści:
- wspólna siła zakupowa przekładająca się na niższe ceny,
- elastyczność doboru asortymentu,
- wsparcie technologiczne,
- nowoczesny marketing i szkolenia dla partnerów,
- pełna kontrola nad zatrudnieniem i standardem obsługi w każdej placówce.
Indywidualne negocjacje dotyczące inwestycji umożliwiają dołączenie przedsiębiorców o różnych możliwościach finansowych, dzięki czemu PSB Mrówka dociera do miast, miasteczek i niewielkich gmin.
Obecna kadra zarządzająca i struktura menedżerska
PSB Mrówka ma nowoczesną, zróżnicowaną strukturę zarządzania, łączącą kompetencje branżowe i znajomość modelu partnerskiego.
Poniżej przedstawiono najważniejsze role menedżerskie w Grupie PSB Handel S.A.:
- Piotr Kozina – dyrektor zarządu, odpowiada za finanse, administrację, HR, controlling i kwestie techniczne;
- Anna Kamińska – odpowiedzialna za nowoczesne kanały detaliczne, wsparcie sprzedaży, informatyzację, marketing, rozwój e-commerce oraz analitykę biznesową;
- Grzegorz Filipiak – zarządza kanałami tradycyjnymi: hurtownie, punkty Profi, logistyka oraz rozwojem marek własnych.
Zespół wdraża „dekalog przywództwa” i „dekalog negocjacji” jako codzienne narzędzia zarządzania siecią i rozwiązywania konfliktów partnerskich.
Rozwój sieci i ekspansja geograficzna
PSB Mrówka to przykład konsekwentnej, stabilnej ekspansji handlowej w Polsce. Strategią firmy jest równomierne pokrycie rynku – zarówno w dużych miastach, jak i mniejszych miejscowościach.
Główne fazy rozwoju ilustrują przemyślaną ekspansję:
- 2002–2007 – od 2 do 22 sklepów;
- 2008–2015 – dynamiczne zwiększanie liczby placówek (ponad 200);
- 2016–2024 – ok. 400 sklepów, pełne pokrycie geograficzne kraju.
Ekspansja odbywa się poprzez otwarcia standardowych PSB Mrówka, Mini-Mrówka oraz Mrówka Express, co pozwala na optymalne zagospodarowanie różnych rynków.
Nowy oddział w Łęczycy prowadzony przez wieloletniego partnera – rodzinę Weles – potwierdza skuteczność tego modelu rozwoju.
Pozycja rynkowa i krajobraz konkurencyjny
PSB Mrówka systematycznie buduje pozycję polskiego lidera w branży dom i ogród, z 19% udziałem w dystrybucji materiałów budowlanych.
W zestawieniu z konkurencyjnymi sieciami międzynarodowymi i ogólnopolskimi, przewaga PSB wynika z:
- elastyczności asortymentowej dopasowanej do regionu,
- wiedzy o rynku lokalnym i loyalty partnerów,
- zaangażowania właścicieli w proces obsługi klienta,
- możliwości szybkiego wdrażania zmian na poziomie poszczególnych sklepów,
- wysokiego poziomu rozpoznawalności marki – PSB Mrówka zna już 76% Polaków; PSB Profi – 43%.
Dzięki modelowi partnerskiemu, PSB Mrówka utrzymuje silne relacje z lokalnymi klientami oraz odporność na ekspansję globalnych sieci budowlanych.
Model partnerski i podejście franczyzowe
PSB Mrówka wdrożyła innowacyjny, partnerski model współpracy, który różni się od klasycznych franczyz. Partnerzy posiadają udziały w organizacji i zachowują operacyjną niezależność, korzystając z bogatego wsparcia centrali.
W ramach współpracy partnerzy otrzymują:
- wspólne zakupy na centralnych warunkach,
- dostęp do infrastruktury IT i rozwiązań cyfrowych,
- regularne szkolenia produktowe i sprzedażowe,
- kompleksowe wsparcie marketingowe – ogólnopolskie oraz lokalne,
- elastyczny podział kosztów inwestycyjnych i działalności bieżącej.
Zaangażowanie partnerów wyraża się także we wspólnym ustalaniu kierunków rozwoju sieci oraz programach spotkań i wymiany wiedzy.
Wyniki finansowe i udział rynkowy
Grupa PSB wraz z siecią PSB Mrówka niezmiennie notuje wzrost przychodów i zysków, potwierdzając skuteczność modelu partnerskiego. W 2024 roku partnerzy sieci osiągnęli przychód na poziomie 9,13 mld zł, centrala natomiast 3,9 mld zł w 2023 roku.
Poniżej znajduje się tabela obrazująca dynamikę przychodów:
| Rok | Przychód partnerów | Przychód centrali | Udział w rynku |
|---|---|---|---|
| 2023 | 9,00 mld zł | 3,9 mld zł | 18,8% |
| 2024 | 9,13 mld zł | – | 19% |
Rentowność i stabilność finansowa sieci zapewniają stałe inwestycje w technologie, marketing i infrastrukturę, a partnerzy mogą regularnie korzystać z dywidend wypracowanych na rynku lokalnym.
Innowacje technologiczne i cyfryzacja
PSB Mrówka konsekwentnie inwestuje w nowoczesne technologie, odpowiadając na oczekiwania klientów i wyzwania rynku.
- wdrożenie narzędzi Business Intelligence i Tableau do analizy danych,
- aplikacja „Moja Mrówka” – rozwinięty program lojalnościowy z personalizowaną ofertą,
- wprowadzenie Pimcore do zarządzania informacją produktową (ponad 500 000 artykułów),
- rozwój omnichannel: sprzedaż online i odbiór osobisty (integracja e-commerce i sklepów stacjonarnych),
- cykliczne szkolenia z obsługi narzędzi cyfrowych dla partnerów i pracowników.
Nowoczesna infrastruktura technologiczna i usługi e-commerce pozwalają sieci PSB Mrówka oferować klientom jeszcze wygodniejsze i skuteczniejsze zakupy.
Kierunki strategiczne i perspektywy rozwoju
Strategia PSB Mrówka zakłada dalszy dynamiczny rozwój przy zachowaniu kluczowych, partnerskich wartości. Plan na lata 2023–2025 koncentruje się na pięciu głównych obszarach:
- cyfryzacja – wdrażanie nowych narzędzi i automatyzacja procesów;
- warunki handlowe – poprawa efektywności zakupów i negocjacji;
- marketing i komunikacja – zwiększanie rozpoznawalności PSB Mrówka i budowanie lojalności lokalnych klientów;
- zasoby ludzkie – szkolenia, rozwój kompetencji oraz motywacja zespołów;
- kapitał i finanse – zapewnienie źródeł finansowania dalszych inwestycji.
Ekspansja sieci, wsparcie kompetencji partnerów oraz rozwój kanałów sprzedaży i narzędzi cyfrowych zapewniają trwałą przewagę konkurencyjną PSB Mrówka na rynku.
